Collòqui 1968-1988 : 20 ans de literatura occitana
- Velocitat de lectura: 1 x (normala)
Notícia
Resumit
Convidat per Miquèla Bramerie, l’escrivan e cercaire Joan-Ives Casanova presenta lo collòqui 1968-1988 : vint ans de literatura occitana, e los eveniments que li son associats. Aqueles rencontres a coma tòca de far veire la riquesa de la produccion literària occitana e d’establir un quadre de recèrca a l’entorn d’aquesta creacion. D’especialistas estrangièrs aportaràn un agach exterior gràcias a de rencontres amb los autors, e d'una exposicion realizada per l'escrivan Rotland Pecot. A aquò s’apond la publicacion d’un numèro especial de la revista Impressions du sud sus vint ans de literatura occitana.
Lenga :
Data de difusion :
15 oct. 1989
Esclariment
Informacions e crèdits
- Tipe de mèdia :
- Colleccion :
- Realizator :
- Sorsa :
- Referéncia :
- 00017
Categòrias
Tèmas
Luòcs
Personalitats
Esclariment
Contèxte istoric
Par
"1968-1988 …" foguèt lo tèma de mantuna manifestacion – presentadas per l’emission Vaquí dins lo filme que nos servís de guida – organizadas en octobre de 1989, jos l’egida de la Region Lengadòc e Rosselhon, e jos l’autoritat scientifica de l'Associacion internacionala d'estudis occitans : un collòqui, una exposicion realizada per Rotland Pecot, de debats, de taulas redondas, de « cartas blancas » donadas a d’escrivans o musicians. Lo filme se presenta sustot coma un dialòg de la jornalista Miquèla Bramerie amb l’escrivan e universitari Joan-Ives Casanova.
Lo collòqui, e l’emission que li foguèt consacrada, foguèron l’ocasion de mostrar la vitalitat de la literatura occitana dempuèi la fin dels ans 1960. Las annadas a l’entorn de 1968 vegèron en efièch l’aparicion de tematicas novèlas, ligadas a l’emergéncia d’un movement politic occitan, marcat per las preocupacions militantas de l’epòca, coma ne testimònian las afichas de Lucha occitana o del Teatre de la Carrièra.
Certans d’aqueles tèmas, represes en particular per la celèbra antologia de Maria Roanet, Occitanie 70. Les poètes de la décolonisation, èran portats per d’escrivans confirmats (Robèrt Lafont, Joan Larzac, Bernard Lesfargues, Ives Roqueta…). D’autres autors emergiguèron a aquel moment, coma Rotland Pecot, l’escrivan viatjaire e contunhèron d’escriure en seguida.
La novèla cançon occitana se faguèt a aquel moment l’interprèta d’aquelas voses novèlas, e tanben contunhèt de popularizar la poesia : se pensa Guy Broglia interpretant Robèrt Lafont o a Mans de Breish fasent conéisser Joan Bodon.
Los ans 1968-2018 an vist l’aumentacion de las publicacions en occitan. La colleccion de pròsa « A tots » de l’Institut d’estudis occitans (IEO), en adoptant lo format de pòcha, a mes a la portada d’un mai grand public tant plan los escrivans confirmats (Robèrt Lafont, Joan Bodon, Roqueta – Max e Ives –…), coma de voses novèlas o mai discretas (Sèrgi Bèc, Leon Còrdas, Joan Ganhaire, Jòrgi Gros, Florian Vernet…). De « classics » son estats tanben reeditats, de l’Abat Fabre a François Dezeuze (l’Escoutaire). La colleccion contunha d’editar regularament de novèlas « plegas », ensembles de 4 obratges.
Notatz tanben, a l’IEO, la continuacion de la colleccion de poesia « Messatges ». Dins las annadas que nos ocupan, aquesta colleccion reeditarà, dins un format fòrça aumentat, de grands escrivans coma Ives Roqueta, Joan Larzac, o lo poèta e sabent Renat Nelli.
Mas cal senhalar d’autres ostals d’edicion, coma lo catalan Trabucaire e sa colleccion de pròsa occitana, dirigida per Philippe Gardy puèi Jean-Claude Forêt, o encara d’editors regionals, de Novelum a Per noste o Reclams costat gascon, en passant per l’Ostal del libre (Cantal). En grafia mistralenca, senhalam las edicions l’Astrado, A l’asard Bautezar o Prouvènço d’aro.
Parallèlament, la creacion poetica contunha son camin, per la votz de las edicions especializadas coma Jorn o Fédérop son demest las pus ancianas, a las qualas es vengut s’apondre recentament l’Aucèu libre (qu’edita d’òbras tant plan en grafia mistralenca coma en grafia classica) o Troba Vox. Senhalam tanben lo trabalh de las revistas, de las mai ancianas, Gai saber, OC, Reclams, fins a la mai recenta Diari.
De voses novèlas son nascudas a l’auba del 3en milleni : Silvan Chabaud, Aurélia Lassaque, Joan-Francés Mariòt, Magali Dargent-Bizot… Aquelas voses novèlas se vòlon dobèrtas sul monde, e recèrcan ressons e convergéncias o quitament dissonàncias fecondas, coma ne testimonièt Lo Viatge immobil, nuèch de lecturas teatralizadas a travèrs las lengas, organizada al CIRDOC en genièr de 2017.
Transcripcion
(Clicatz sul tèxte per posicionar la vidèo)
Miquèla Bramerie
Jean-Yves Casanova, donc un collòqui, mas un collòqui per qué faire, fin finala ?
Jean-Yves Casanova
A ? Un collòqui per qué faire ? Bon, i a pas qu'un collòqui...Mas aquela manifestacion per de qué faire ?Perdeque crese que faliá a un moment donat non solament afortir la preséncia de la cultura occitana en Occitània,mas tanben pensar, ensajar de pensar e de trobar,coma dire, de dralhas de recèrcas per mostrar coma s'èra constituida aquela literatura dempuèi vint ans de literatura occitana,dempuèi vint ans simplament. Alòra, pas mai avant, perdeque seriá una causa tròp dificila. Mas aqueste periòde ben determinat per mostrar la preséncia d'aquela literatura.
Miquèla Bramerie
Bon. Es verai que la literatura occitana, i a agut ja una exposicion que se sonava"Mila ans de literatura occitana".Aquò sabèm qu'es pas nascut d'aièr.Alòra es per dire que i a agut dins l'estructura d'òc un viratge al moment après 1968.
Jean-Yves Casanova
Pensi que 1968 correspond mai o mens a la naissença, non pas d'una cèrta literatura,mas d'una tematica novèla que se vei per exemple, dins un libre de Maria Roanet :Poètes de la décolonisation,èra un títol en francés.Mai, aquesta dralha novèla, qu'èra pas tant tant novèla qu'aquò d'alhors,mas qu'a un moment donat a mai procejat s'es tanben un pauc diluida dins la literatura,I a totjorn agut una preséncia de tematicas divèrsasqu'a contunhat de distinguir la literaturae qu'a un moment donat se son retrobadas e se son organizadas diferentament.Pensi que per exemple, vint ans, 1962, poiriá èsser una data,mas cresi tanben que faudriá esperar mai qu'aquò per ne saber mai.
Miquèla Bramerie
Alòra, es un collòqui, mas disiatz totara qu'èra pas ren qu'un collòqui.Alara, coma se van debanar lei causas per exemple ?
Jean-Yves Casanova
Alara, i a tres parts dins aquela manifestacion :i a primièrament un collòqui onte i a d'especialistas estrangièrsque venon dels Estats Units coma William Callin,d'Alemanha, coma Georg Kremnitz o Peter Kirch,o d'Itàlia coma Ozanna Greco o Ostana Garditz.Justament son de gents que legisson la literatura occitanae qu'an un agach exteriore van dire çò que pensan de la produccion d'aquestes vint ans.E puèi après i a tot una mena d'animacions ont totes los escrivans occitans son convidatsper quauques unesper legir lei tèxtes.I a una tresena part onte i a una mòstra de pinturas, una mòstra sus la literatura onte i aurà justament de pinturassus vint ans de literatura occitana ; una mòstra qu'es organizada per Rotland Pecot.
Miquèla Bramerie
Qu'es eu tanben un escrivan de la nòva generacion.
Jean-Yves Casanova
Qu'es un escrivan de la nòva generacion e qu'a pensat,alara, evidentament, serà los vint ans de lieratura occitana per Rotland Pecot,i auriá de mòstras diferentas per cada escrivan...
Miquèla Bramerie
Segon aqueu qu'organiza la mòstra, normau...
Jean-Yves Casanova
Ne'n faliá ben un per organizar la mòstra, es eu qu'a organizat aquò...E la quatrena part,es un numèro especial de la revista Impressions du Sudsus vint ans de literatura occitana, d'escritura occitanaonte i a de tèxtes de creacion.
Miquèla Bramerie
Alara, justament, la revista especiala Impressions du Sud qu'anem veire,de qué es facha ?Per de que parla de teatre, de poesia tanben ?I a de tèxtes ? De qué i a dedins ?
Jean-Yves Casanova
Alòra, quand avèm ensajat de fargar aqueste numèro amb Felip Gardy e Rotland Pecot,sabètz, nos sèm pausada la question de qué i metre.Se i podiá metre coma un saussisson, e ben, una lèsca diferenta,Avèm decidit d'orientar devèrs tres partidas mai o mens.I aviá una preséncia poetica, qu'èra importanta e per de rasons istoricas,la poesia es una causa importanta dins la literatura occitana.I a tanben una autra preséncia qu'es importanta, e subretot dempuèi aquestes vint ans,qu'es una preséncia de la pròsa, de la pròsa, d'alhors problematica.Que Clara Torrelh qu'a escrich un article sus aquesta pròsa,per de rasons que son, pensi ieu, interessantas.E puèi, i a tota la partida teatrala n'avèm agut un pichòt exemple totara e la part teatrala qu'èra estada importanta.Alara, après, i a d'autrei causa.Lo problèma de l'edicion, doncas, onte avèm donat la paraula a d'editors occitans :a Bernat Lesfargues, a Lespigue, per lor demandar perdequé fasián d'edicion en occitane coma fasián d'edicion en occitan.E puèi i a tot aquesta part, i a tanben un article de Joan Maria Carlotti sus la cançone son biais de ligar la cançon e la literatura.
Suls meteisses tèmas
Data de la vidèo:06 dec. 1989
Durada de la vidèo:01M 41S