Bernat Mancièt

Bernat Mancièt nasquèt en 1923 a Sabres dins las Lanas, e defuntèt en 2005, la meteissa annada que Max Roqueta. Aqueste letrat, de bon grat provocator, a bastit una òbra tant abondosa coma exigenta. Dins lo plan ric extrach que nos es prepausat, Mancièt se liura a Laure Adler dins de prepauses d’una elegància naturala. Afirma son gost de las lengas, dont la seuna, aquesta forma particulara de gascon dich « negue » (negre), qu’estaca a l’ensemble occitan dins l’espaci e dins lo temps. Mas soslinha tanben son amor del francés classic o encara de l’espanhòl. Aqueste amor de las lengas e de la poesia s’exprimís a travèrs d’analogias amb fòrça formas de plaser sensual, de la noiridura a la passejadas pels bòsques de pins, en companhiá dels ausèls de nuèch que n’evòca longament la complicitat que los unís. Sa lenga gascona, çò ditz tanben, a besonh d’un temps plujós per exprimir tota sa fòrça poetica, en contrapunt amb lo fuòc al qual es intimament ligada. En 1992, un collòqui consacrat a l’escrivan s’intitularà d’alhors « Le feu est dans la langue » (Lo fuòc es dins la lenga). Mancièt evòca encara qualques unas de sas influéncias poeticas dont los trobadors o la poesia surrealista.



Aprèp l’escòla de Sabres e los corses de latin-grèc que li dispensan a Talança sos oncles curats, puèi lo licèu a Bordèu, seguís a París d’estudis de letras e de sciéncias politicas que le menan a una carrièra de diplomata, dins l’Alemanha de l’immediat aprèp-guèrra, puèi en America latina. Repren puèi dins las Lanas la direccion de la pichona entrepresa familiala de fusta. Encoratjat per l’escrivan gascon Miquèu de Camelat, daissa pas d’escriure fins a sa mòrt : poesia, pròsa narrativa, ensages e, a partir dels ans 1990, teatre. Dirigis la revista Òc pendent fòrça annadas. L’ensemble de son òbra daissa l’impression d’un inagotable gisclament verbal, d’una invencion de contunh renovelada, d’una ondada de lava incandescent percorregut de fulguràncias. Mancièt a pas daissat de repetir que son modèl èra la paraula populara e l'eloquéncia sacrada, e que lo poèma escrich èra pas qu’una etapa cap a sa proferacion, el-meteis se descobrís a partir de seissanta ans una vocacion de lector public de sos pròpris poèmas, amb la complicitat del musician Bernat Lubat. Es tanben amb la complicitat del meteire en scèna Gilbert Tiberghien qu’escriu una trilogia teatrala inspirada de la tragèdia grèga pendent las dètz darrièras annadas de sa vida.



Demest sas òbras mestressas, revelada en 1955 per la publicacion dins la prestigiosa colleccion « Messatges » de son recuèlh Accidents, reeditat en 1999 a las edicions L’escampette, las que fan figura de soma poetica son de segur L’enterrament a Sabres e Lo Brèc o la Blanche Nef.



L’enterrament a Sabres se presenta coma la ceremònia de funeralhas d’una femna vièlha, la dauna, figura emblematica d’una Granda Lana en trin de desaparéisser. Lo poèma es estat reeditat per Guy Latry, e prefaciat per Jacques Roubaud, en cò de Gallimard dins la prestigiosa colleccion « Poésie » de la NRF en 2010.