Lakaat hormonoù d'al leueoù bihan ? [Elever les veaux aux hormones ?]
Notice
Abaoe lezenn 1984 e vez reolennet ar sevel loened gant hormonoù, met fellout a ra d'ar CEE e zifenn en Europa. [Depuis la loi de 1984, l'élevage aux hormones est mieux règlementé. Cette pratique permet d'obtenir plus de viande sur un même animal, mais la CEE cherche à l'interdire car la production bovine est trop importante en Europe.]
Éclairage
E 1979 e save reuz abalamour d'al leueoù maget gant ormonoù. Roet e veze boued artifisiel hag ormonoù d'an darn vrasañ anezho. A drugarez d'an ormonoù e c'helle ul loen gounid ouzhpenn un drederenn muioc'h a gig. Abaoe eo bet disoloet e c'hell al louzoù-mañ reiñ ar c'hrign-bev d'an dreberien gig.
Goude an afer-se ez eus bet lazhet 2,5 million a leueoù. Evit ma vefe roet nebeutoc'h a ormonoù d'ar chatal e oa bet graet ul lezenn e 1980 : ne oa nemet ar veterinferien o doa droad da reiñ ormonoù d'al leueoù.
E 1989 e oa bet difennet an ormonoù en Europ, koulz evit al leueoù maget er gumuniezh hag evit ar c'hig o tont a-ziavaez-bro. Alese e teu ar bresel ekonomik savet etre ar Stadoù Unanet hag a gendalc'h da reiñ ormonoù d'ar chatal hag an Europ a zifenn prenañ kig a seurt-se.
Ronan Calvez - CRBC - UBO / UBE Brest
Version française
En 1979, les Français découvraient le scandale du veau aux hormones. La majorité des animaux élevés en France étaient nourris d'aliments artificiels et d'hormones permettant de gagner jusqu'à un tiers du poids de l'animal. Ces hormones artificielles sont depuis soupçonnées d'être cancérigènes.
Après la découverte du scandale, 2,5 millions de veaux furent abattus. La loi de 1980 limita l'utilisation d'hormones en rendant leur administration possible exclusivement par les vétérinaires.
C'est finalement en 1989 que l'Union européenne interdit l'utilisation d'hormones dans l'élevage et l'importation de ces viandes. Depuis, les Etats-Unis, qui continuent à autoriser l'administration d'hormones, s'opposent régulièrement à l'Europe pour entrave au commerce.
Ronan Calvez - CRBC - UBO / UBE Brest