Lo Massilia Sound System a Marselha

Al mitan dels ans 1980, un ponhat d’amics del centre-vila popular de Marselha se lança dins una aventura tota particulara : bastir un pont entre lo reggae jamaican, lo dub digital e la cultura marselhesa. Aquò serà lo Massilia Sound System. Al despart, l’idèa principala èra d’ancorar un sound system dins l’espaci marselhés, per far viure una vila que patís dempuèi longtemps d’una marrida reputacion dins l’exagòn, e redonar una certana fiertat a de populacions tròp sovent relegadas dins la marginalizacion. Lo cantaire Moussu T, aliàs Tatou, i aportarà la pèira mancanta : la cultura occitana, per atal far del local un universal e cantar dins la lenga mespresada dels poderoses, la lenga seculara del pòble marselhés. De qué prene Bob Marley al pè de la letra : « Going back to my roots »... Las raices, aicí, s’estiran de Frederic Mistral a la Comuna, de la mar al pòrt autonòm. Perque lo Massilia Sound System es abans tot Marselha, dins caduna de sas cançons, Marselha inscricha dins un espaci provençal e mondial.

Mas, çò qu'i a de particular amb lo Massilia, es aqueste biais natural de jogar amb los còdes, de los destornar, e nomenar atal « reggae » de musica tradicionala passada a la molineta dels samplers, de sintetizadors e de las bóstias de ritmes. Per aqueste biais, lo Massilia Sound System utiliza a son profièch las armas quilhadas contra el : l’imatge folclorizat que pèga a la pèl del Marselhés es aicí transformat en element particularista qu’a pas mai a ne rogir. Lo Massilia trabalha doncas aqueste imatge, per lo sortir del formòl e la plaçar dins un quadre pus larg en presa amb los enjòcs ligats a son epòca : la desindustrializacion, la corrupcion politica, las inegalitats socialas, l’uniformizacion, lo racisme o l’especulacion immobiliària. Font inagotabla, lo folclòre i es rendut a sa denominacion primièra : una « sciéncia del pòble ». Una desmarcha banhada d’anticentralisme, afinada pel rencontre amb Claude Sicre, membre dels Fabulous Trobadors (vejatz tanben lo document ligat) e la descobèrta de la pensada del montalbanés Felix-Marcel Castan.

L’extrach seleccionat los fa veire dins lor environament dirècte, d’en primièr dins lor estúdio, (enrodats per lors instruments « tradicionals », que son en fach sonque de maquinas), dins lo còr d’un Pòrt autonòm en perdicion, puèi davant l’ancian Alcazar, en plen quartièr de Belsunce, dins lo centre popular de la vila. L’extrach s’acaba amb l’interpretacion, a capella, e sus l’ancian emplaçament de la celèbra sala d’espectacle de l’Alcazar, del títol  « A La Comèdia Provençala », extrach de l’album Chourmo ! paregut en 1993. Un biais de rendre omenatge a aqueste luòc emblematic, qu’a contribuit al raionament de la cultura marselhesa. E coma per restacar, al present, lo mitan artistic marselhés dins l’espaci provençal.

Pels membres del Massilia Sound System, l’occitan se resumís pas a una lenga : s’agís d’un mòde de vida, un biais de veire lo monde. Moussu T, un dels membres fondators del grop, declarava en 2014, pel jornal cultural marselhés Ventilo, al subjècte de la cultura occitana : « en fach, vivèm amb ela, benlèu qu’èra fòrça proclamat al començament e qu’aquò o es mens ara. Fa talament partida de nòstra vida quotidiana qu’es una normalitat per nosautres ». Totjorn actiu, lo Massilia Sound System festejava alara sos trenta ans de carrièra. S’agís uèi del grop occitanofòn lo mai popular. Sos concèrts se semblan a de grandas fèstas ont se servís lo pastís, ont l’occitan se banalisa e ont s’aficha, en grand e sus lo davant, lo blau de la mar, lo blau de Marselha.