Lo Còr de la Plana

Lo Còr de la Plana es un sextet polifonic creat en 2001 a l’iniciativa del cantaire Manu Théron, ancorat dins lo quartièr de la Plana a Marselha, d’ont raiona en França e dins lo monde.

Lo grop contunha e desvolopa l’experiéncia menada al dintre del trio Gacha Empega que l’existéncia efemèra marca prigondament lo païsatge musical occitan a travèrs l’album Polyphonies marseillaises (1998), que foguèt assortit d’una virada internacionala .

A sa seguida, Lo Còr de la Plana reïnventa una vocalitat meridionala que combine al plan textual de repertòris cantats occitans de Provença (cants populars sacrats tals coma los nadalets, cants profanes, tèxtes politics e socials en reaccion a totas las formas d’autoritat) que sián signats per Théron o que s’agisca de las produccions cançonièras dels obrièrs marselheses del sègle XIX coma Victor Gélu (1806-1885).



Al plan musical, l’emplec de procediments polifonics constituís la signatura principala del grop. Sob, d’un autre sostat, associats a divèrsas sonoritats, ritmicas e formas musicalas de la Mediterranèa : tarantèla, cançon napolitana, musicas del Magrèb, percussions divèrsas. A la crosada de divèrses repertòris e filiacions, l’ensemble dessenha una vocalitat urbana contemporanèa.

Influenciat pel movement punk, Manu Théron es tot autant un grand coneisseire dels repertòris cançonièrs realistas coma dels repertòris tradicionals e de las collèctas oralas italianas e occitanas. S’enròda dins Lo Còr de la Plana de cinc cantaires percussionistas venguts d’autras formacions : Benjamin Novarino-Giana, eissit del grop niçart Nux Vomica (vejatz tanben lo document ligat) ; Sébastien Spessa, guitarrista blues e jazz a Marselha e fondator del grop de musica tsigana Na Zdarovie per se virar puèi cap a las musicas d’Itàlia del Sud ; Denis Sampiéri, lo guitarrista principal del grop marselhés de reggae Raspigaous ; Rodin Kaufmann, enfin, eissit de las musicas rap e hip hop. Sensibilizat dins son enfància a la musica gnawa, s’investís dins la collècta orala a son arribada dins lo grop.

Aqueste darrièr coneis un succès immediat, que s’es pas jamai desmentit. En 2003, lo disc Es lo titre recep lo Grand Prèmi de l’Acadèmia Charles-Cros. Lo Còr de la Plana es programat dins los pus grands festenals, sas viradas en França coma a l’estrangièr li dobrisson las pus grandas scènas coma lo Carnegie Hall a New York, o l’Olympia a Paris.

A l’entorn de Manu Théron e de la Companhia dau Lamparò nais una « escòla marselhesa » de la polifonia que vei emergir d’autras formacions en particular femeninas : Lei coralas dau Lamparò o Original’Occitana, qu’assòcian repertòri panoccitan e benda de son ritmica e fa referéncia a la techno ; o encara lo grop masculin Uèi. Lo movement a tanben ganhat Lengadòc amb la creacion de Lo Barrut o de La Mal coiffée, que revisitan lo repertòri tradicional a partir de formas polifonicas simplas e d’elements ritmics.

Parallèlament, los territòris occitans d’anciana tradicion polifonica an perpetuat lor eiretatge. Es lo cas del País niçard ont lo Corrou de Berra organiza d’ensenhaments dempuèi los ans 1980, lo grop del meteis nom rencontra, el, una renomenada internacionala .

Los Pirenèus gascons, a la rica tradicion polifonica, coneisson tanben dempuèi lo mitan dels ans 1990 un fòrt movement de reviscòl marcat per las Pastoralas de Nadal (1994-1996), l’activitat istorica dels Pagalhós (1973) e la creacion dels gropes Balaguèra (1997) o Vox Bigerri (2005). Las ajustas vocalas de Canta se gausas o las organizacions de cantèras (reünions aperitivas e cantadas) (vejatz tanben lo document ligat) martèlan l’actualitat dels cants pirenencs, acompanhadas de fòrça talhièrs e de la classa de musica tradicionala del Conservatòri de Tarba…

Entre venas marselhesas, lengadocianas, niçardas e gascopirenencas, produccions discograficas, festenals e escambis vocals, un païsatge polifonic s’es atal pauc a pauc desvolopat, e ven uèi una evidéncia dins las practicas musicalas e socialas occitanas.