GAEC Sant-Segal [Le GAEC de Saint-Ségal]

07 janvier 1971
02m 37s
Réf. 00502

Notice

Résumé :

Displegañ a ra Charles Nedelec mont en-dro ur GAEC (Stroll labour-douar a diekadur boutin). [Charles Nedelec, exploitant du GAEC de Saint-Ségal (Groupement des Agriculteurs pour l'Exploitation en Commun) créé à la fin des années 70, explique l'évolution des techniques et des conditions de travail survenues à la suite de ces groupements.]

Type de média :
Date de diffusion :
07 janvier 1971
Source :
ORTF (Collection: Breiz o veva )
Langue :
Breton

Éclairage

Charlig Nedeleg, labourer-douar anezhañ, a zispleg amañ ar mod ma vez graet war dro ar Gaec emañ o paouez krouiñ e Sant-Segal gant amezeien tost. Produiñ a reont laezh ha sevel a reont moc'h asamblez.

A-viskoazh o deus labouret an dud asamblez e Breizh evit ma vefe aesoc'h darn deus al labourioù, evel an eost da skwer.

Er Frañs a-bezh e oa bet krouet ar Gaecoù e 1960 ha deuet int bet da vezañ niverusoc'h e-pad ma oa Edgard Pisani ministr al labour-douar (1961-1966). Pal ar strolladoù-se a zo da lakaad ur skipailh tud da zont a-benn d'ober labourioù asamblez evel m'o defe graet evit o c'hont dezho o unan. Ar sammadoù arc'hant, an douaroù, ar binviji labour a vez lakaet a stroll gant tud a-gevret (2 da nebeutañ ha 10 d'ar brasañ tout). Labouret e vez asamblez ha rannet e vez ar c'hounid etre an dud.

Ret e oa diorren al labour-douar en ur reiñ digarez d'an dud da labourat en ur mod efedusoc'h. Gant ar pal espern arc'hant e vez strollet tud en dro da atantoù brasoc'h, frammet gwelloc'h evit ma oant gwezhall. Prenet e vez ar binviji labour a servij d'an holl. Meret e vez an aferioù etre an dud: pep hini a c'hall laret e soñj evit an divizoù kemeret a-stroll.

Mat eo ivez ar Gaec da ober ul liamm etre ar beizanted a zeus nebeutoc'h anezho hiriv an deiz. Gaecoù familh a vo krouet ivez: abalamour d'an dra-se e c'hall ar feurmioù chom gant bugale ar beizanted.

Perzhioù mat all a zo: war gresk ez a gopr an dud ha gwelloc'h eo stad ar beizanted. N'eo ket dav d'ar peizant labourat bep sul ken. Ha gallet en deus ivez Charlig Nedeleg kaout eizh devezh dieub ha mont kuit d'an Alzas da vakañsiñ...

Jean Le Clerc de la Herverie - CRDP-TES Saint Brieuc

Version française

La séquence présente un agriculteur, Charlig Nédélec, qui décrit avec enthousiasme le fonctionnement du GAEC qu'il vient de fonder avec des confrères voisins et en explique les avantages pour la production de lait et de porcs.

Il existe depuis longtemps en Bretagne une tradition d'entraide, la frairie (du latin fratria, fraternité), qui regroupe des voisins pour des travaux tels les chantiers de battage.

Dans les autres régions, les Groupements Agricoles d'Exploitation en Commun, fondés en 1960, et développés alors qu'Edgard Pisani est ministre de l'agriculture (1961-1966), représentent une forme originale d'exploitation agricole. Un GAEC a pour objectif la réalisation d'un travail dans des conditions comparables à celles des exploitations familiales. Les capitaux, les terres, les moyens de production sont mis en commun par plusieurs associés (au minimum 2 et au maximum 10) qui travaillent ensemble et partagent le revenu.

L'objectif initial de cette formule est de développer l'agriculture en permettant aux hommes de travailler autrement. D'un point de vue économique, cela permet d'avoir des exploitations mieux adaptées aux exigences de l'époque, dans lesquelles les économies d'échelle sont possibles, le matériel étant également mieux employé. Sur le plan humain, il y a partage du travail et des responsabilités : chaque participant dispose en effet d'une voix pour les décisions collectives. De plus, le GAEC permet de briser l'isolement de l'exploitation individuelle.

On assistera rapidement à la multiplication des GAEC familiaux, permettant de simplifier la transmission des exploitations du père au fils.

Le GAEC présente d'autres avantages, comme celui de l'amélioration du revenu, du statut et la qualité de vie de l'agriculteur, qui n'est plus obligé de travailler tous les dimanches. Et Charlig Nédélec se réjouit d'avoir pu prendre des vacances pour la première fois, choisissant de partir huit jours pour découvrir l'Alsace.

Jean Le Clerc de la Herverie - CRDP-TES Saint Brieuc

Jean Le Clerc

Transcription

Inconnu
Bon, GAEC... ma... diaes din laret an dra-se e brezhoneg... a zo tri, daou tri peotramant pevar tiegezh a en em lak asambles evit labourat.
Fañch Broudig
Evit labourat douar ?
Inconnu
Evit labourat douar. Ar Gaec oa desidet...o la...pevar pe bemp bloaz 'zo oa bet komanset da lakaat maïz 'ba'r vro hag 'lakaet...graet "des silos" n'ouzon ket penaos e lavarez an dra-se e brezhoneg, hag evit lesk ar saout da zebriñ deus oute o unan 'ba' bern mod-se ha neuze rae ket dimp kalz a labour.
Fañch Broudig
Vije kalz aesoc'h.
Inconnu
Setu peogwir 'vez ket kalz tud...gwezhall veze ur bern tud war ar maez aes oa magañ ar saout 'ba'r c'hraou hag e...am boe soñjet hag ar re all me 'baï noant graet ivez e oa kalz simploc'h leuskel ar saout mont da zebriñ o unan 'ba'r bern hag e pad ar mare-se c'halle ober un dra bennaket all ha pad ar mare se ivez 'ba' ar memes mare 'c'ha kuit d'ober e dro ivez ouien ket peseurt mod all meve graet. Ur c'hraou gant lisier mefemp ivez. Ha fin ar gont zo deuet ur soñj din peogwir meump tri memes situation d'ober ur c'hraou brasoc'h etre tri, kwa.
Fañch Broudig
Setu oc'h en em glevet asamblez neuze ?
Inconnu
Setu en em renket asamblez hon tri ha graet ur c'hraou brasoc'h, lakaet tout ar saout e-barzh, kwa.
Fañch Broudig
Hag ar GAEC zo labourat neuze tri asamblez eveldoc'h pe ouzhpenn a-wezhioù evit derc'hel douar ?
Inconnu
Ya. Ur mevel vez ganeomp evit konduiñ an trakteur ha evit labourat a seurt-se 'ba'r parkeier. Me an hini eo zo oc'h ober war dro ar saout.
Fañch Broudig
Daoust hag aesoc'h eo Charlig, ar vuhez evel ma oa a-raok ?
Inconnu
Gwezhall, ret e oa goro ar saout div wezh bemdez, d'ar sul, d'al lun, d'ar meurzh, e-pad ar sizhun, e-pad ar bloaz, pa veze gouelioù pa veze frikoioù pe ur gouel bennaket ha deuet ar mare ma ranker dont d'ar ger bemdez tro an eur-mañ.
Fañch Broudig
Ya sur a-walc'h, Ha bremañ n'eo ket dav ken ?
Inconnu
Nann. Bremañ memestra an devezh 'it kuit oc'h trankiloc'h peogwir al labour vet graet, graet e vez ho labour...
Fañch Broudig
Da lavaret eo da bep hini d'e dro da vezañ dilabour ur wezh ar sizhun ?
Inconnu
Ya, sanset, ha memez m' az peus c'hoant da gemer eizhteiz vakañsoù se 'zo posupl bremañ oa ket posupl gwezhall.
Fañch Broudig
Ha kemeret 'peus vakañsoù neuze e giz-se ?
Inconnu
Ya, evit ar wezh kentañ meump graet.
Fañch Broudig
Ha pelec'h out bet neuze evel-se ?
Inconnu
En Alzas.
Fañch Broudig
En Alzas !